Grzybica jamy ustnej jest coraz częstszym problemem stomatologicznym, a jej najczęstszą przyczyną są grzyby drożdżopodobne z rodzaju Candida. Choroba objawia się zaczerwienieniem, pieczeniem, obrzmieniem i białawym nalotem na błonie śluzowej. Leczenie wymaga stosowania leków przeciwgrzybiczych oraz utrzymania prawidłowej higieny jamy ustnej. W artykule dowiesz się więcej o zapobieganiu nawrotom choroby i właściwej diecie.
Coraz poważniejszym problemem stomatologicznym staje się grzybica jamy ustnej. Do jej rozwoju przyczyniają się grzyby drożdżopodobne z rodzaju Candida, które należą do powszechnie występujących w środowisku mikroorganizmów. Na infekcje narażone są zwłaszcza osoby starsze, obciążone chorobami oraz pacjenci z upośledzoną odpornością. Jak rozpoznać to schorzenie i jakie są najczęstsze objawy grzybicy jamy ustnej? Jak wygląda leczenie i profilaktyka kandydozy? Odpowiedzi na te pytania znajdziecie w poniższym artykule. Zapraszamy do lektury!
- Grzybica jamy ustnej jest coraz poważniejszym problemem stomatologicznym.
- Najczęstszą przyczyną infekcji są grzyby drożdżopodobne z rodzaju Candida.
- Objawy choroby to zaczerwienienie, pieczenie, obrzmienie i białawy nalot na błonie śluzowej.
- Leczenie polega na stosowaniu leków przeciwgrzybiczych oraz utrzymaniu prawidłowej higieny jamy ustnej.
- W zapobieganiu nawrotom choroby ważne jest stosowanie diety z ograniczeniem węglowodanów oraz eliminowanie miejscowych czynników drażniących.
Co wywołuje grzybicę jamy ustnej?
Najczęstszym czynnikiem wywołującym zakażenie są grzyby Candida, które u zdrowych ludzi bytują na skórze i błonach śluzowych. Do ich niekontrolowanego namnażania dochodzi w momencie uszkodzenia fizycznych barier ochronnych lub osłabienia mechanizmów immunologicznych. Do rozwoju grzybicy jamy ustnej tak naprawdę może przyczyniać się wiele czynników, takich jak:
- odporność organizmu,
- sposób odżywiania,
- zaburzenia hormonalne,
- wiek,
- zmienione pH tkanek,
- niektóre choroby (np. cukrzyca).
Rozwojowi grzybów sprzyja też spożywanie dużej ilości pokarmów bogatych w węglowodany, które powodują, że środowisko jamy ustnej staje się kwaśne. Takie warunki ułatwiają mikroorganizmom zasiedlanie błony śluzowej. Najczęstszym patogenem jest Candida albicans, nieco rzadziej Candida glabrata oraz Candida tropicalis.
Jakie objawy mogą wskazywać na kandydozę jamy ustnej?
W początkowym stadium choroby zwykle obserwuje się zaczerwienienie, pieczenie oraz obrzmienie błony śluzowej. Po dwóch-trzech dniach pojawiają się kolejne objawy grzybicy jamy ustnej, do których należy białawy nalot. U osób z osłabioną odpornością może on rozszerzyć się na gardło czy przełyk. Z biegiem czasu plamy stają się białożółte lub białobrązowe. W przebiegu schorzenia grubym nalotem pokryty jest także język. W przypadku przewlekłej drożdżycy mogą też pojawić się takie symptomy jak nieprzyjemny posmak w ustach, zaburzenia czucia smaku oraz pękanie kącików ust.
Rodzaje grzybic jamy ustnej
W praktyce klinicznej najczęściej obserwuje się kandydozę rumieniową, która objawia się gładkimi czerwonymi plamami zlokalizowanymi głównie na języku i podniebieniu. Trzeba jednak podkreślić, że równocześnie w jamie ustnej może występować kilka rodzajów grzybicy. Poniżej prezentujemy wybrane z nich.
Drożdżyca rzekomobłoniasta
Ten rodzaj kandydozy można rozpoznać po charakterystycznych białawych lub żółtawych zmianach, które wyglądem przypominają zsiadłe mleko. Pacjenci zwykle uskarżają się na ból, pieczenie jamy ustnej oraz brak apetytu.
Kandydoza zanikowa
Z infekcją spowodowaną grzybami Candida związana jest także odmiana zanikowa, która dotyczy głównie osób noszących protezy. Na skutek wysuszenia nabłonka dochodzi do powstawania pęknięć i nadżerek. Zmiany najczęściej lokalizują się na języku.
Grzybica rozrostowa
U osób regularnie palących papierosy najczęściej występującą postacią choroby jest grzybica rozrostowa. Można ją rozpoznać po charakterystycznych białych, twardych i szorstkich tarczkach, które z trudem oddzielają się od powierzchni.
Jak przebiega leczenie grzybicy jamy ustnej?
Zakażenia drożdżakami nie należy lekceważyć aby nie dopuścić do rozsiania infekcji po całym organizmie. Leczenie grzybicy jamy ustnej polega przede wszystkim na stosowaniu leków przeciwgrzybiczych. Najczęściej są to preparaty zawierające nystatynę, mikonazol oraz klotrymazol. Osoby, które noszą uzupełnienia protetyczne , powinny pamiętać o ich regularnej wymianie na nowe. W przypadku nasilonych zmian można zastosować płyny do płukania jamy ustnej z chlorheksydyną.
Jak zapobiegać występowaniu kandydozy jamy ustnej?
Pacjentom z rozpoznaną drożdżycą zaleca się dietę z ograniczeniem węglowodanów, produktów wysoko przetworzonych i o wysokim indeksie glikemicznym. W zapobieganiu nawrotom choroby często pomocna jest suplementacja witamin z grupy B. Istotne znaczenie ma ponadto utrzymanie prawidłowej higieny jamy ustnej oraz eliminowanie miejscowych czynników drażniących (w tym korekta aparatów ortodontycznych i uzupełnień protetycznych).
