Substancje mineralne zawarte w ślinie i resztki pokarmu w połączeniu z płytką bakteryjną biorą udział w powstawaniu kamienia nazębnego. Brak jego regularnego usuwania zwiększa ryzyko rozwoju próchnicy i zapalenia dziąseł. Do podstawowych zabiegów profilaktycznych stosowanych w stomatologii w celu eliminacji złogów należą skaling oraz piaskowanie zębów. Z dzisiejszego wpisu dowiesz się, na czym polegają różnice między tymi procedurami, a także przekonasz się, dlaczego systematyczne i prawidłowe oczyszczanie jamy ustnej jest tak ważne. Zapraszamy!

Spis treści schowaj

Czym jest kamień nazębny i skąd się bierze?

Stanowiąca główny czynnik rozwoju próchnicy płytka nazębna to nic innego jak cienka warstwa mikroorganizmów ulegających mineralizacji, która stanowi częstą przyczynę chorób jamy ustnej i stanów zapalnych dziąseł. Kamień silnie przylegający do powierzchni uzębienia tworzą bakterie, grzyby, glikoproteiny oraz polisacharydy. Nie ma konkretnych predyspozycji, które sprzyjają jego powstawaniu. Na szybkość jego odkładania może wpływać:

  • niedostateczna higiena jamy ustnej,
  • zasadowy odczyn śliny,
  • dieta bogata w cukry,
  • palenie papierosów,
  • picie dużej ilości herbaty i kawy.

Szczotkowanie jest najpopularniejszą mechaniczną metodą usuwania kamienia nazębnego. Przy pomocy szczoteczki nie da się jednak skutecznie dotrzeć do wszystkich zakamarków jamy ustnej i usunąć nagromadzone na szkliwie złogi. Dlatego współczesna stomatologia wykorzystuje nowoczesne urządzenia cyfrowe oraz innowacyjne metody eliminacji osadów takie jak skaling i piaskowanie zębów. W dalszej części tekstu omówimy dokładnie każdą z tych procedur i postaramy się wyjaśnić, co odróżnia od siebie poszczególne techniki.

Skaling – nowoczesna metoda usuwania kamienia ultradźwiękami

Podstawowym zabiegiem z zakresu profilaktyki stomatologicznej wykorzystywanym do usuwania osadów nazębnych bez uszkadzania szkliwa jest skaling. Jest on przeprowadzany z użyciem ultradźwięków o odpowiednio dobranej częstotliwości. Stomatolog przykłada specjalną końcówkę skalera do uzębienia, na skutek czego dochodzi do stopniowego odrywania się złogów nagromadzonych między zębami oraz przy dziąsłach.

Nowoczesna metoda redukcji kamienia przy zastosowaniu drgań o charakterze mechanicznym nie powoduje urazu twardych tkanek zębowych i cementu korzeniowego. Usuwanie złogów przy pomocy fal ultradźwiękowych często jest elementem leczenia periodontologicznego. Po profesjonalnej higienizacji stomatolog może zaproponować pacjentowi kontaktowe pokrycie szkliwa fluorem. W ten sposób można zapobiegać wystąpieniu ewentualnej nadwrażliwości i zabezpieczyć uzębienie przed próchnicą.

Czy istnieją przeciwwskazania do wykonania skalingu?

Zabieg z wykorzystaniem cyfrowych urządzeń ultradźwiękowych nie jest zalecany pacjentom ze wszczepionym rozrusznikiem serca, implantami słuchowymi, zaawansowaną osteoporozą oraz z odklejaniem się siatkówki oka. Nie powinno się go również przeprowadzać w przypadku wymiany zębów mlecznych na nowe. Poddanie się skalingowi odradza się także osobom z defektami immunologicznymi, rozpoczętą chemioterapią lub radioterapią oraz z implantami zębowymi w jamie ustnej. Niekiedy wśród przeciwwskazań wymienia się także ciążę. Skalingu ultradźwiękowego nie zaleca się wykonywać w pierwszym jej trymestrze (do dwunastego tygodnia) ze względu na największe ryzyko uszkodzenia rozwijającego się płodu.

Na czym polega piaskowanie zębów?

W celu usunięcia drobniejszych złogów i osadów lekarz stomatolog najczęściej przeprowadza piaskowanie zębów. Zabieg jest wykonywany przy użyciu specjalnej piaskarki, która pozwala na szybkie i skuteczne oczyszczenie uzębienia z kamienia. Polerowanie za pomocą cząsteczek ciał stałych w strumieniu wodno-powietrznym dobrze eliminuje resztki pokarmowe uwięzione w przestrzeniach międzyzębowych, a także zmniejsza widoczność przebarwień, które powstają na powierzchni szkliwa na skutek złej diety, stosowania używek oraz przyjmowania niektórych leków.

Podczas zabiegu piaskowania zębów dentysta wykorzystuje drobny piasek stomatologiczny, który może być stosowany zarówno nad, jak i pod dziąsłami. Tradycyjnie do polerowania stosuje się wodorowęglan sodu, jednak u niektórych pacjentów może on powodować ścieranie szkliwa i przyczyniać się do zwiększenia jego chropowatości. Alternatywą dla tego związku chemicznego jest wysoce rozpuszczalny w wodzie aminokwas o nazwie glicyna, trehaloza oraz erytrytol o bardzo małej średnicy ziarenek, który jest bezpieczny dla wszystkich powierzchni zębów.

O czym pamiętać po zabiegu oczyszczania i piaskowania zębów?

Przez dwadzieścia cztery godziny po piaskowaniu zębów należy stosować białą dietę. Dozwolone na niej są takie produkty jak jasne pieczywo, ryż, makarony, kalafior, ziemniaki, biała fasola, jajka, banany, sery, jogurty naturalne. Ważne jest też, aby unikać spożywania przebarwiających szkliwo pokarmów i napojów. Należą do nich przede wszystkim:

  • jagody,
  • buraki,
  • porzeczki,
  • kawa,
  • czerwone wino.

Ze względu na możliwość wystąpienia pozabiegowej nadwrażliwości uzębienia po przeprowadzeniu tej procedury higienizacyjnej pacjentom zaleca się stosowanie specjalnej pasty na nadwrażliwość. Dolegliwości objawiające się silnym bólem w czasie jedzenia czy szczotkowania powinny ustąpić do dwóch-trzech dni po zabiegu. Warto pamiętać, że utrzymanie efektów piaskowania zależy w dużej mierze od higieny jamy ustnej. Dlatego stomatolodzy zalecają, aby zęby myć po każdym posiłku, a także regularnie dbać o przestrzenie międzyzębowe.

Czym się różni skaling od piaskowania zębów?

Chociaż skaling i piaskowanie zębów to dwa zupełnie inne zabiegi stomatologiczne, najlepsze efekty można osiągnąć, kiedy wykonuje się je razem. Urządzenie ultradźwiękowe skutecznie usuwa twardy kamień nazębny, natomiast polerowanie przy pomocy niewielkich ziarenek piasku eliminuje nieestetyczne osady i przebarwienia, które powstają na skutek jedzenia czy palenia papierosów. Obie procedury często są przeprowadzane oddzielnie, tymczasem można z powodzeniem połączyć je w jeden zabieg stomatologii zachowawczej.

Jak często należy usuwać kamień nazębny?

W działaniach profilaktycznych na rzecz zdrowej jamy ustnej ważną rolę odgrywają zabiegi higieniczne, które pacjent może wykonywać samodzielnie w domu. Należy pamiętać, że płytka bakteryjna odkłada się w sposób ciągły, dlatego zęby powinny być szczotkowane minimum dwa razy dziennie, a najlepiej po każdym posiłku. Dodatkowo zaleca się dbanie o przestrzenie międzyzębowe przy pomocy specjalnych szczoteczek lub nici dentystycznych. Zabieg usuwania kamienia nazębnego w gabinecie stomatologicznym powinien odbywać się przeciętnie jeden-dwa razy w roku. Skaling i piaskowanie zębów częściej należy przeprowadzać u osób ze zdiagnozowanym zapaleniem przyzębia (nawet pięć-sześć razy do roku).

Jakie mogą być konsekwencje nieusuwania kamienia nazębnego?

Jeśli kamień nazębny nie zostanie w porę usunięty, z biegiem czasu będzie się rozrastał i zmieniał swoją strukturę, prowadząc do degradacji tkanek otaczających uzębienie. W sprzyjających warunkach może zwiększać ryzyko rozwoju wielu niebezpiecznych schorzeń jamy ustnej, do których należy nie tylko próchnica, ale też zapalenie przyzębia, utrata podłoża kostnego, powstawanie kieszonek patologicznych, paradontoza. Konsekwencją tych dolegliwości może być rozchwianie, a nawet całkowita utrata zębów. Rozszerzające się stany zapalne i zakażenia mogą też rozprzestrzenić drogą krwiopochodną do innych narządów takich jak serce, nerki, kości i stawy.

Profilaktyczne zabiegi stomatologiczne – prosty sposób na zdrowe zęby

Kamień nazębny można w pełni usunąć tylko poprzez profesjonalne procedury w gabinecie stomatologicznym takie jak skaling i piaskowanie zębów. Pacjenci, którzy zastanawiają się, jaka jest ich cena, muszą wiedzieć, że wpływa na nią wiele czynników. Ważny jest m.in. stopień zaawansowania problemu, stan uzębienia, rozległość przebarwień. Więcej informacji na temat zabiegów oraz szczegółowy cennik udostępniamy na stronie internetowej naszej kliniki stomatologicznej SmileUp w Warszawie.