Braki w uzębieniu – co z tym zrobić?

Niewłaściwa higiena jamy ustnej, choroby przyzębia, nieszczęśliwy wypadek, uwarunkowania genetyczne – to tylko niektóre z przyczyn mogące prowadzić do powstania braków w uzębieniu. Uzupełnianiem oraz odbudową utraconych zębów zajmuje się dział stomatologii określany mianem protetyki. Nowoczesne protezy mogą być osadzane na korzeniach lub implantach. Dzięki temu, że prezentują się bardzo naturalnie, pozwalają przywrócić pacjentowi zdrowy uśmiech i pewność siebie.

Większość osób myśli najpierw o wyglądzie uśmiechu. To zrozumiałe. Braki w uzębieniu potrafią jednak wywołać problemy także w codziennym funkcjonowaniu.

• Trudniej gryźć i żuć – jedzenie wymaga więcej wysiłku, a część produktów zaczynasz omijać.
• Pogarsza się wymowa – szczególnie przy brakach z przodu łuku.
• Zęby obok luki mogą się przesuwać – zgryz traci stabilność.
• Rośnie ryzyko stanów zapalnych dziąseł i przyzębia – w luce łatwiej o zaleganie resztek i osadu.
• Nieleczony korzeń lub ognisko zapalne może dać powikłania – stan zapalny tkanek okołowierzchołkowych, ropień.

Braki w uzębieniu mają różne źródła. Najczęściej chodzi o:

• Nieleczoną próchnicę – ząb słabnie i w końcu wypada lub wymaga usunięcia.
• Choroby dziąseł i przyzębia – ząb traci podparcie i zaczyna się ruszać.
• Urazy – wypadek, uderzenie, złamanie korony i korzenia.
• Naturalne zużycie i pęknięcia – problem narasta latami, aż kończy się utratą zęba.

Brak zęba to nie tylko „puste miejsce”.

• Zmienia się zgryz – zęby migrują, a kontakt między łukami przestaje pasować.
• Trudniej jeść – rośnie ryzyko niedokładnego rozdrabniania pokarmu.
• Pojawiają się kłopoty z mową – częściej przy brakach w odcinku przednim.
• Kość w miejscu braku może stopniowo zanikać – bo nie dostaje bodźca od korzenia.

Braki w uzębieniu to dziedzina protetyki stomatologicznej. Leczenie protetyczne zwykle zaczyna się od diagnostyki. Lekarz ocenia warunki w jamie ustnej i planuje odbudowę. Potem pobiera wyciski cyfrowe skanerem i dopasowuje uzupełnienie do zgryzu oraz kształtu łuku.

W zależności od sytuacji lekarz może zaproponować:

• protezę – ruchomą lub stałą, przy większej liczbie braków;
• most – gdy da się oprzeć odbudowę na sąsiednich zębach;
• odbudowę na implantach – gdy chcesz uzupełnić brak bez obciążania zębów obok.

Sprawdź również inne dolegliwości takie jak:

• Suchość w jamie ustnej
• Zmiany na błonie śluzowej
• Samoistny ból zęba
• Ukruszony ząb
• Ruszający się ząb

1. Czy brak jednego zęba trzeba uzupełniać, jeśli nic nie boli?
   Tak, bo ból nie pokazuje, co dzieje się ze zgryzem. Zęby obok luki potrafią powoli przesuwać się w jej stronę, a ząb przeciwstawny może zacząć „wyrastać” ponad linię zgryzu.
2. Kiedy implant nie wchodzi w grę od razu?
   Gdy w miejscu braku trwa stan zapalny, kości jest za mało albo trzeba najpierw uporządkować leczenie innych zębów i dziąseł. Wtedy lekarz planuje przygotowanie miejsca i dopiero potem odbudowę.
3. Czy most zawsze wymaga oszlifowania zdrowych zębów?
   Najczęściej tak, bo most opiera się na zębach filarowych. Dlatego przy wyborze metody warto rozważyć, czy chcesz ingerować w sąsiednie zęby.
4. Co decyduje o tym, czy lepsza będzie proteza, most czy implant?
   Liczba braków, stan kości, kondycja zębów sąsiednich, zgryz, higiena oraz budżet. Ten sam „brak” może mieć różne opcje leczenia, zależnie od warunków w jamie ustnej.
5. Czy po utracie zęba zawsze zanika kość?
   Z czasem może słabnąć, bo brakuje bodźca, który daje korzeń podczas gryzienia. Tempo zależy od miejsca braku, czasu i indywidualnych uwarunkowań.
6. Czy proteza ruchoma oznacza stały dyskomfort?
   Nie musi. Dobrze dopasowana proteza potrafi działać stabilnie, ale wymaga adaptacji i czasem korekt. Jeśli obciera, nie „przeczekuj” – wróć na dopasowanie.
7. Jak dbać o uzupełnienia, żeby nie pojawiły się stany zapalne?
   Czyść dokładnie przestrzenie międzyzębowe i okolice przy dziąsłach. Przy mostach i implantach szczególnie ważne jest domywanie miejsc, gdzie łatwo zalega osad.
8. Czy implanty mogą się nie przyjąć?
   Zdarza się, choć rzadko. Ryzyko rośnie przy paleniu, słabej higienie i nieleczonych stanach zapalnych w jamie ustnej, dlatego przygotowanie i kontrole mają duże znaczenie.
9. Jak szybko po usunięciu zęba można zaplanować odbudowę?
   To zależy od gojenia i stanu tkanek. Lekarz ocenia, czy najpierw trzeba poczekać, czy da się zaplanować odbudowę szybciej.
10. Czy uzupełnienie poprawi mowę od razu?
    Często tak, zwłaszcza przy brakach w odcinku przednim, ale czasem potrzebujesz kilku dni, żeby język i mięśnie „ustawiły się” na nowo.