Na czym polega diagnostyka stomatologiczna? Po co wykonuje się RTG zęba (punktowe), boczne czaszki (cefalometria) albo zdjęcie pantomograficzne (panoramiczne)? Przeczytaj, czy są jakieś przeciwwskazania do wykonania RTG.

Chcesz mieć jak najdłużej piękny uśmiech, aby wzmocnić pewność siebie i podnieść poczucie atrakcyjności? Zależy Ci na tym, aby zęby były zdrowe i dobrze wyglądały? W takim razie przekonaj się, jak wielkie znaczenie ma diagnostyka stomatologiczna. Dlaczego czasami pojawia się konieczność wykonywania zdjęć RTG? Jakie znaczenie mają one w procesie leczenia? Przeczytaj!

Na czym polega diagnostyka stomatologiczna?

Proces ten można podzielić na dwa etapy. Pierwszym z nich jest wywiad medyczny. W ten sposób dentysta może ustalić m.in., od kiedy i na jakie dolegliwości pacjent się skarży. Oprócz tego lekarz ocenia stan zębów, dziąseł i przyzębia oraz błony śluzowej jamy ustnej i węzłów chłonnych.

Zdarza się jednak, że jest to niewystarczające, aby zdefiniować problem i zaplanować leczenie albo nawet wykryć zmiany próchnicowe we wstępnym stadium. Wówczas rozwiązaniem jest szczegółowsza diagnostyka stomatologiczna, która obejmuje różnego rodzaju badania. Jednym z nich jest wykonanie zdjęć RTG – punktowe, panoramiczne lub boczne czaszki (cefalometria). Uzyskane obrazy radiologiczne pozwalają określić, w jakiej kondycji są:

  • pojedynczy ząb,
  • cały zgryz,
  • kości twarzoczaszki,
  • tkanki kostne żuchwy.

Oprócz tego w ramach diagnostyki stomatologicznej wykonuje się jeszcze tomografię stożkową (CBCT).

RTG zęba (punktowe)

To jedno z podstawowych badań. RTG punktowe polega na prześwietleniu zęba wraz z otaczającymi go tkankami. Najczęściej stosuje się je w celu określenia stanu tych ostatnich oraz kości i korzeni wraz z wewnętrznymi strukturami.

Ten rodzaj diagnostyki stomatologicznej zazwyczaj wykonywany jest w leczeniu próchnicy oraz stanów zapalnych miazgi zęba i tkanek okołowierzchołkowych korzeni. Dzięki RTG punktowemu można zobaczyć przebieg, liczbę i stopień zakrzywienia kanałów. Umożliwia ono też wykrycie próchnicy na powierzchniach stycznych zębów, co często jest niewidoczne podczas zwykłego badania.

RTG boczne czaszki (cefalometria)

Polega na prześwietleniu bocznym czaszki (czyli z profilu) i pozwala ocenić wzrost kostny pacjenta oraz ustalić podłoże wady zgryzu. Jest niezastąpione zwłaszcza w terapii ortodontycznej – od diagnostyki stomatologicznej problemu, przez zastosowane leczenie, aż po kontrolę jego przebiegu oraz ocenę efektów.

Poza zgryzem RTG obrazuje też czaszkę, twarde i miękkie tkanki twarzy, podniebienie oraz zatoki przynosowe.

Zdjęcie pantomograficzne (panoramiczne) zębów

To badanie pozwala uzyskać płaski obraz twarzoczaszki w obrębie szczęki i żuchwy pacjenta. Zdjęcie RTG pantomograficzne wykorzystywane jest nie tylko w diagnostyce, ale i leczeniu stomatologicznym. Konieczność jego wykonania ma miejsce w przypadku:

  • ekstrakcji zęba,
  • chorób uzębienia i przyzębia (m.in. próchnicy i paradontozy),
  • niewypełnionych kanałów, torbieli lub innych nieprawidłowości w jamie ustnej,
  • leczenia ortodontycznego, implantacyjnego,
  • po urazach żuchwy, szczęki itp.

Dzięki temu, że zdjęcie panoramiczne wykonuje się również u dzieci, możliwa jest kontrola wzrostu ich uzębienia.

RTG punktowe czy panoramiczne zębów, jak i cefalometria, trwają zaledwie chwilę. Są to badania nieinwazyjne, dlatego nie ma konieczności poczynienia wcześniej większych przygotowań. Należy tylko ściągnąć biżuterię lub inne elementy metalowe, które w jakikolwiek sposób mogłyby zaburzyć obraz.

Przeciwwskazania do wykonania RTG

Mimo że podczas badań obrazowych wykorzystuje się niewielką dawkę promieni rentgenowskich, to jednak nie są obojętne dla zdrowia. O konieczności wykonywania zdjęć RTG u kobiet, które są w ciąży lub podejrzewają, że w nią zaszły, decyduje ostatecznie lekarz. Podobnie jest w przypadku małych dzieci. Badanie realizowane jest w sytuacji, gdy diagnostyka stomatologiczna jest niezbędna w związku z zastosowanym leczeniem.

Nie jest wskazane, aby RTG punktowe zębów robić zbyt często. Warto też poinformować lekarza, jeśli w ostatnim czasie miało ono miejsce.

Dlaczego warto korzystać z diagnostyki stomatologicznej?

Zazwyczaj większość osób do gabinetu dentysty zagląda tylko, gdy dzieje się już coś niepokojącego i szuka pomocy. Tymczasem warto najlepiej co pół roku monitorować stan swojego uzębienia. Diagnostyka stomatologiczna, w tym wykonywanie zdjęć RTG w jamie ustnej pacjenta, pozwala wykryć we wczesnym stadium wiele schorzeń zębów, kości bądź dziąseł, co zwiększa możliwość ich wyleczenia.