Co to jest wędzidełko?

Wędzidełkiem nazywa się fałd łączący dwa elementy anatomiczne, ograniczające ich ruchomość. W obrębie jamy ustnej wyróżniamy wędzidełko: języka, wargi górnej, wargi dolnej i policzków.

Najczęściej wykonuje się korektę wędzidełka wargi górnej i języka. Wskazaniem do zabiegów korekty mogą być m.in.: nieprawidłowa pozycja spoczynkowa warg lub języka, ustny tor oddychania, ograniczona ruchomość warg lub języka, wady wymowy, problemy z karmieniem piersią lub podczas rozszerzania diety, nawracające bóle głowy, bóle stawu skroniowo-żuchwowego, wady postawy ciała, problemy z poprawnym oczyszczaniem jamy ustnej, recesje dziąseł.

W naszym gabinecie wykonujemy zabiegi podcięcia wędzidełek – frenotomii, wycięcia – frenectomii oraz plastyki – frenuloplastyki. Odpowiednią metodę korekty wędzidełka dobiera lekarz po zbadaniu i zakwalifikowaniu pacjenta.

Często zdarza się, że nieprawidłowa budowa wędzidełka języka prowadzi do trudności z mową i ssaniem pokarmu. Na szczęście istnieje coraz bardziej popularna metoda leczenia – laserowe podcięcie. To zabieg trwający kilkanaście sekund, wykonywany w znieczuleniu miejscowym. Po nim pacjenci powinni kontynuować ćwiczenia logopedyczne. Jeśli borykasz się z podobnymi problemami, warto poznać więcej szczegółów na ten temat.


Podcięcie wędzidełka języka, to zabieg wykonywany zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Frenotomia to medyczna nazwa zabiegu. Zabieg chirurgiczny wykonywany jest, kiedy jest ono zbyt krótkie. Wędzidełko – to element anatomiczny łączący ze sobą dwie powierzchnie i ograniczający ich ruchomość.  Skrócone wędzidełko powoduje problemy z prawidłową wymową, przeżuwaniem pokarmów oraz utrzymaniem higieny jamy ustnej. Zabieg chirurgiczny jest prostym, bezbolesnym, a co najważniejsze – skutecznym rozwiązaniem. Pacjentów na zabieg podcięcia wędzidełka języka kieruje w okresie niemowlęcym neurologopeda a w późniejszym okresie życia logopeda.

  • Podcięcie wędzidełka języka może być konieczne ze względu na trudności w ssaniu pokarmu lub wadę wymowy.
  • Zabieg podcięcia wędzidełka podjęzykowego u niemowlaka trwa kilkanaście sekund i jest wykonywany w znieczuleniu miejscowym.
  • Po zabiegu pacjenci powinni kontynuować ćwiczenia logopedyczne.
  • Nieprawidłowa budowa wędzidełek może prowadzić do zaburzeń mowy, wad zgryzu i trudności z żuciem pokarmów.
  • Laserowe podcięcie wędzidełka jest coraz częstszą metodą leczenia.

Skierowanie na zabieg frenotomii ?

Podcięcie wędzidełka podjęzykowego jest konieczne wtedy, gdy są przyczyną trudności w ssaniu pokarmu lub wady wymowy u starszych dzieci. Wczesne wykrycie konieczności podcięcia wędzidła języka pozwala wyeliminować problem w początkowym etapie rozwoju dziecka. Na zabieg do chirurga stomatologa kieruje neurologopeda lub logopeda, coraz częściej również stomatolodzy – stomatologia holistyczna.

Jak przygotować się do zabiegu podcięcia wędzidełka?

Przed zabiegiem korekty wędzidełka warg lub policzków

  • na wizytę proszę przynieść ocenę miofunkcjonalną lub logopedyczną, jeśli pacjent takie posiada
  • na wizytę proszę przynieść dotychczasową dokumentację medyczną, w tym badania krwi, jeśli były wykonywane,
  • pierwsza wizyta to konsultacja, na której lekarz określa zasadność wykonania zabiegu i dobiera odpowiednią metodę zabiegową. W niektórych przypadkach możliwe jest wykonanie zabiegu na tej samej wizycie.

Przed zabiegiem korekty wędzidełka języka

  1. Niemowlęta (dzieci do 1 r.ż.)

  • na wizytę proszę przynieść ocenę miofunkcjonalną lub logopedyczną
  • na wizytę proszę przynieść dotychczasową dokumentację medyczną, w tym badania krwi, jeśli były wykonywane
  • na pierwszej wizycie lekarz bada dziecko i ocenia zasadność wykonania zabiegu. Jeśli dziecko zostało zakwalifikowane do zabiegu oraz jest odpowiednio przygotowane do zabiegu przez logopedę lub innego specjalistę, możliwe jest wykonanie zabiegu na tej samej wizycie, szczególnie jeśli mama boryka się z problemami w karmieniu piersią.
  • jeśli dziecko jest karmione piersią – proszę nie karmić dziecka tuż przed wizytą, jeśli butelką – proszę zabrać butelkę z pokarmem na wizytę
  1. Dzieci powyżej 2 r.ż., młodzież oraz dorośli

  • na wizytę proszę przynieść ocenę miofunkcjonalną lub logopedyczną. Jeśli pacjent jest w terapii logopedycznej, a nie posiada takiej oceny należy poprosić logopedę o jej sorządzenie.
  • na wizytę proszę przynieść dotychczasową dokumentację medyczną, w tym badania krwi, jeśli były wykonywane
  • pierwsza wizyta to konsultacja, na której lekarz bada pacjenta i ocenia zasadność zabiegu. Jeśli pacjent zostanie zakwalifikowany do zabiegu, lekarz określa metodę zabiegową, rodzaj znieczuleniu, w jakim będzie wykonywany zabieg (znieczulenie miejscowe = zastrzyk lub znieczulenie ogólne = narkoza) oraz sposób przygotowania do zabiegu. Na tej wizycie nie ma możliwości natychmiastowego wykonania zabiegu.
  • w naszym gabinecie nie wykonujemy korekty wędzidełek języka u pacjentów, którzy nie są objęci odpowiednią opieką logopedyczną.

Jak wygląda zabieg?

Większość czasu jest potrzebne w trakcie przygotowania do zabiegu. W zależności od wieku dziecka pacjent siada sam na fotelu lub objęciach rodzica. Ustalenie długości cięcia, ułożenie w specjalnej sondzie. Wędzidełko jest podcinane skalpelem, a dokładnie skalpelem w formie nożyczek chirurgicznych. Całkowicie bezpiecznie dla pacjenta, zabieg podcięcia  trwa kilkanaście sekund u niemowlęcia, a pacjent wraca do domu w tym samym dniu.

  • Pacjent powinien być na czczo
  • Znieczulenie miejscowe

Zalecenia po zabiegu frenotomii

Bezpośrednio po zabiegu może wystąpić niewielkie krwawienie, jednak ustępuje po około 2 godzinach. Po tym czasie pacjenci mogą spożywać posiłki, wtedy przestaje działać znieczulenie miejscowe. Wykonywane ćwiczenia logopedyczne przed zabiegiem należy kontynuować po zabiegu podcięcia wędzidełka językowego. Jest to konieczne aby nie tworzyły się zrosty pod językiem. Po kilku dniach od zabiegu, pacjent ponownie powinien udać się do logopedy w celu kontynuowania ćwiczeń.

Leczenie chirurgiczne w jamie ustnej obejmuje nie tylko to zęby, ale również dziąsła i inne tkanki miękkie, w tym wędzidełek języka i wargi górnej. Jest to rodzaj cienkiej, włóknistej tkanki, łączącej ze sobą dwa elementy, na przykład szczęki z wargami. Odpowiada ona między innymi za prawidłowe ruchy wewnątrz buzi, w tym umożliwia poprawną mowę. U niemowląt są odpowiedzialne również za odruch ssania, niezbędny im do pobierania pokarmów. Nieprawidłowa budowa tego fragmentu nierzadko wymaga prostego zabiegu chirurgicznego, czyli tak zwanego podcięcia. Wykonuje się je zarówno u dzieci, jak i u dorosłych.

Czym skutkuje nieprawidłowa budowa wędzidełek?

Chociaż niewielki odcinek cienkiej tkanki w jamie ustnej może wydawać się mało istotny, skutki nieprawidłowej budowy wędzidełka mogą być odczuwane nie tylko w okresie niemowlęcym, ale również w dorosłym życiu. U osób, u których błona ta nie wykształciła się poprawnie, można zaobserwować takie problemy, jak:

  • zaburzenia mowy, w tym niewyraźne wypowiadanie słów, niewypowiadanie niektórych głosek (na przykład syczących lub głoski „r”) – takie trudności najczęściej powoduje zbyt krótkie wędzidełko języka,
  • kształtowanie się wad zgryzu, szczególnie takich jak przodozgryz i tyłozgryz,
  • trudności w gryzieniu i żuciu pokarmów, a u niemowląt problem z odruchem ssania.

Aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia długofalowych konsekwencji, warto udać się na konsultację logopedyczną, od razu gdy zaobserwuje się niepokojące objawy. Czasem, aby wyeliminować kłopoty z artykulacją lub poprawnym żuciem, wystarczą zalecone przez logopedę ćwiczenia, jednak w wielu przypadkach konieczne jest wykonanie zabiegu, jakim jest laserowe podcięcie wędzidełka. Leczenie podejmuje się zarówno w wypadku, kiedy nieprawidłowo zbudowane jest to wargi górnej, jak i podjęzykowe. Najczęściej dolegliwości tego typu diagnozuje się u noworodków zaraz po urodzeniu, jednak niejednokrotnie pacjentami są starsze dzieci lub nawet osoby dorosłe. Problem można rozpoznać między innymi po charakterystycznym, jakby serduszkowatym, kształcie czubka języka.

Czy laserowe podcięcie wędzidełka boli?

Przeprowadzany najczęściej przez chirurga stomatologa zabieg podcięcia wędzidełka uznaje się za prosty i trwa bardzo krótko. Polega on na wykonaniu nacięcia na błonie przy pomocy skalpela, nożyczek chirurgicznych lub – coraz częściej – lasera. Ten ostatni sposób jest szczególnie korzystny ze względu na stosunkowo szybkie gojenie się rany, dlatego właśnie ta metoda jest dopasowywana do pacjentów ze słabą krzepliwością krwi. Leczenie odbywa się najczęściej w znieczuleniu miejscowym.