Pojawienie się paradontozy jest wynikiem infekcji, która związana jest z chorobami przyzębia, jednocześnie wywołując stan zapalny. Stan zapalny jest skutkiem namnażania bakterii. Przyczyną choroby jest bardzo często zazwyczaj nieprawidłowe szczotkowanie zębów. Jeśli masz problem z dużą ilością płytki nazębnej w jamie ustnej, Twoje zęby zaczynają się chwiać lub nawet wypadać, to czas wybrać się do lekarza periodontologa. Z powodu zapalenia przyzębia, cierpi bardzo wiele osób, często nie zdając sobie sprawy z przyczyny.
Co jest paradontoza i jak wygląda?
Paradontoza to dolegliwość, która najczęściej dotyka osoby po 40. roku życia. Jest drugim co do częstości schorzeniem, zaraz po próchnicy. Jest to nie tylko zapalenie dziąseł, ale również struktur, które otaczają i podtrzymują zęby, do których zaliczają się:
- cement korzeniowy,
- dziąsła,
- ozębna,
- kość wyrostka zębodołowego.
Infekcja przyzębia wywołana drobnoustrojami. Skutkuje stanem zapalnym. Stan zapalny jest przyczyną krwawienia dziąseł i niestabilności zębów. W początkowej fazie, choroba może zostać praktycznie niezauważona, dopiero wraz z upływem czasu i postępem schorzenia, objawy stają się bardziej dotkliwe.
W związku z tym, niezwykle istotne jest regularne odwiedzanie swojego lekarza, tak aby możliwie jak najszybciej wyłapać potencjalne objawy.
Do rozwoju choroby mogą również przyczyniać się:
- uwarunkowania genetyczne,
- źle dopasowane protezy,
- wahania hormonalne,
- niewłaściwe dbanie o higienę jamy ustnej,
- palenie papierosów,
- nadużywanie alkoholu,
- niektóre choroby (np. zaburzenia odporności, cukrzyca).
Nieleczona, może doprowadzić do całkowitej utraty zębów, dlatego nie wolno lekceważyć jej objawów. Im wcześniej zostanie podjęte leczenie, tym większe szanse jego powodzenia.
Główne przyczyny paradontozy
Przyczyny schorzenia są praktycznie takie same u wszystkich pacjentów. Brak odpowiedniego zadbania o stan jamy ustnej prowadzi do przewlekłego zapalenia tkanek i pojawienia się na powierzchni zębów płytki nazębnej. Niektóre źródła naukowe, jako przyczyny zwyrodnienia wymieniają również: nieodpowiedni skład śliny, osłabiony układ odpornościowy, czynniki genetyczne.
Pierwsze objawy to:
- obrzęki dziąseł,
- zaczerwienienie dziąseł,
- ból zębów podczas szczotkowania,
- nieprzyjemny zapach z ust i nieświeży oddech,
- osunięcie szyjek zębowych,
- stan zapalny,
- nadwrażliwość na ciepłe i zimne pokarmy,
- krwawienie podczas szczotkowania,
- stany ropne.
Oprócz przytaszczonych objawów dobry dentysta po wykonaniu zdjęcia RTG szczęki i żuchwy (prześwietlenie zębów) jest wstanie zauważyć ubytki w kośćcu. Ubytki mają bezpośredni związek z zanikiem kości wyrostka zębodołowego.
Pierwszym powodem zawsze jest niewłaściwa higiena zębów i dziąseł. Przez złą higienę nawarstwia się osad nazębny. Nadmierna ilość płytki bakteryjnej przekształca się w kamień nazębny.
Dlatego właśnie warto przeprowadzać zabiegi skalingu i piaskowania zębów.
W kolejnym etapie dziąsła ulegają osunięciu. Osunięcie sprzyja odsłanianiu korzeni. Odsłonięty korzeń zęba powoduje nadwrażliwość.
Gdy linia osunie się w zauważalny sposób to odsłania szyjki zębowe. Jest to moment tworzenia się kieszonek dziąsłowych. W kieszonkach dziąsłowych gromadzą się resztki pokarmu. Resztki pokarmu które stanowią pożywkę dla bakterii. Bakterie powodują stan zapalny dziąseł i mogą powodować nadmierną ruchomość.
Długotrwały, nieleczony stan zapalny w konsekwencji prowadzi do przewlekłej choroby przyzębia. W wyniku stanu zapalnego, dochodzi do osłabienia i niszczenia aparatu przyzębowego, zęby są coraz słabiej osadzone w zębodole, co prowadzi do wypadania.
Nieprawidłowa higiena jamy ustnej
Oprócz wcześniej wymienionych, krwawienie dziąseł i powstawanie kamienia nazębnego może być konsekwencją wielu czynników. Jest to choroba, którą prawdopodobieństwo wystąpienia mogą wzmacniać niektóre czynniki ryzyka.
Palenie papierosów, nawet przy zachowaniu odpowiedniej higieny jamy ustnej, jest niezaprzeczalnym czynnikiem, który predysponuje do wystąpienia tej jednostki chorobowej. U takich osób nawet zachowując właściwą higienę, objawy zazwyczaj są odporne na stosowany sposób kuracji.
U niektórych osób stwierdza się pewne genetyczne predyspozycje do wystąpienia schorzenia, jakim jest paradontoza. Odpowiedź układu odpornościowego na rozwój szkodliwych bakterii, może być całkowicie różna w zależności od różnic genetycznych. Skutkiem tego jest zróżnicowanie w przebiegu schorzenia.
Wiek również może być czynnikiem ryzyka. Zdecydowana większość przypadków dotyczy osób po ukończeniu 35 roku życia, jednak nieodpowiednie przestrzeganie czystości, może spowodować wystąpienie tej przypadłości nawet u ludzi w wieku 18 lat. Początkowo objawy choroby postępują w wolnym tempie, a pierwsze poważne problemy wykrywane są zbyt późno, co nierzadko wymaga interwencji chirurgicznej.
Jak leczyć paradontozę?
Gabinet stomatologiczny jest pierwszym miejscem, do którego należy udać się po profesjonalną pomoc. Warto pamiętać, że diagnostyka podlega wyłącznie lekarzowi periodontologowi, który w tym celu wykona pomiary głębokości kieszonek przy pomocy sondy periodontologicznej. Dzięki badaniu możliwe jest wczesne wykrycie choroby. Dodatkowo ta metoda pozwala na znaczące zmniejszenie ryzyka powstawania kamienia nazębnego i pomaga kontrolować efekty stosowanej terapii w przypadkach bardziej zaawansowanych. Badanie jest niezwykle wiarygodne i pomocne.
W zależności od stopnia zaawansowania choroby, lekarz periodontolog może zastosować różne metody terapii.
W fazie początkowej lekarz udziela pacjentowi pewnego rodzaju instruktaż zachowania higieny oraz ogólnych zasad, które są pomocne w prewencji. W przypadku stanu zapalnego, lekarz może zlecić smarowania dziąseł odpowiednimi maściami leczniczymi. Skrupulatne stosowanie się do zaleceń stomatologa może zapobiegać nieprzyjemnym nawrotom tej przykrej dolegliwości.
W sytuacji, kiedy osad jest zbyt widoczny, zazwyczaj wykonuje się zabiegi, które mają na celu jego skuteczne usunięcie. Leczenie paradontozy to również czyszczenie kieszonek przyzębowych. W takich przypadkach wdrażane jest również kuracje antybiotykami, które mają za zadanie walkę z bakteriami. Warto jednak pamiętać, że antybiotykoterapia może jedynie stanowić wspomaganie procesu leczenia, nie powinna być jego głównym przedmiotem.
W przypadku bardzo zaawansowanej paradontozy, zazwyczaj konieczna okazuje się regeneracja tkanek oraz odpowiednio dobrane zabiegi chirurgiczne:
- gingivektomię,
- kiretaż,
- operacja płatowa,
- zabiegi korygujące tkanki miękkie i twarde.
Skaling – usuwanie kamienia nazębnego
W przypadku paradontozy we wczesnym stadium dobre efekty może przynieść usunięcie nagromadzonego kamienia nazębnego. Skaling przeprowadzany przy pomocy metody ultradźwiękowej pozwala na wyeliminowanie twardych złogów osadowych wokół koron i korzeni zębów. Zabieg jest bezbolesny i powinien być wykonywany profilaktycznie jeden lub dwa razy w roku.
Czyszczenie kieszonek zębowych
W bardziej zaawansowanej fazie pacjent powinien udać się do lekarza periodontologa, który zajmuje się leczeniem chorób dziąseł i błony śluzowej jamy ustnej. W zależności od sytuacji klinicznej specjalista przeprowadzi czyszczenie kieszonek zębowych lub usunie zęby, których nie da się uratować. Ponadto może zalecić wymianę koron i mostów, jeśli uniemożliwiają dokładne czyszczenie uzębienia.
Konsekwencje paradontozy.
Postępująca paradontoza powoduje rozchwianie zębów, co w konsekwencji może prowadzić do wypadania. Szacuje się, że ponad 70% rozchwiania zębów spowodowanych jest właśnie zapaleniem dziąseł.
Z powodu paradontozy mogą wystąpić problemy z mówieniem. Nieleczone wady zgryzu prowadzą do paradontozy, a powstałe szczeliny mogą skutkować wyraźnymi problemami z mówieniem.
Paradontoza wpływa na ogólny stan zdrowia. Aktualnie wiadomo, że zaawansowana paradontoza może przyczyniać się do zwiększenia ryzyka cukrzycy, choroby układu krążenia i serca, a nawet powikłania w okresie ciąży, takie jak stan przedrzucawkowy, przedwczesny poród i niska waga urodzeniowa.
Jak zapobiegać paradontozie?
Zapobiec paradontozie wbrew pozorom można w bardzo łatwy sposób. Podstawowym krokiem jest zadbanie o prawidłową higienę zębów. Jednak profilaktyka nie ogranicza się jedynie do płukania jamy ustnej odpowiednimi preparatami. Zdrowe dziąsła to klucz do sukcesu.
Niewątpliwie duże korzyści przyniesie zrezygnowanie z używek, jak również wprowadzenie zdrowej, dobrze zbilansowanej diety.
Poświęcenie większej uwagi i czasu na prawidłowe mycie zębów i zadbanie o świadomą higienę z pewnością przyczyni się do zmniejszenia ryzyka powstania chorób przyzębia.
Najważniejsze jednak to nie lekceważyć pierwszych objawów, które w początkowej fazie mogą okazać się mało absorbujące.
Paradontoza gdzie leczyć?
Powstałe stany zapalne należy konsultować ze swoim stomatologiem. Klinika stomatologiczna jest pierwszym miejscem, do którego należy się zgłosić w celu profilaktyki tego zwyrodnienia i jego ewentualnego leczenia.
Lekarz stomatolog, który zajmuje się procesem terapeutycznym to periodontolog. Według CPITN (czyli metodologii periodontologicznych potrzeb leczniczych, lekarz specjalista zazwyczaj zajmuje się wyłącznie najtrudniejszymi przypadkami tej dolegliwości, jednak zdecydowana większość przypadków, spokojnie może być prowadzona przez zwykłego dentystę. W gabinecie lekarskim lekarz rozpoczyna od badania stanu zębów wraz z badaniem głębokości kieszonek zębowych, które umożliwiają diagnostykę stopnia zaawansowania choroby.
Stan jamy ustnej w największej mierze zależy od takich czynników jak prawidłowe mycie zębów i zachowanie ogólnych zasad czystości, a gdy jest to konieczne regularne i profesjonalne czyszczenie zębów. Dzięki temu możliwe jest uniknięcie nadmiernego gromadzenia się płytki bakteryjnej, co sprzyja zapaleniu przyzębia. Częste wizyty u lekarza dentysty i regularne wizyty kontrolne pozwolą w odpowiednim momencie zauważy nieprawidłowości, mogą uchronić przed negatywnymi skutkami paradontozy.
Prawidłowa higiena jamy ustnej – sposób na paradontozę
Zamiast przeznaczać czas i pieniądze na leczenie paradontozy, czyli zapalenia przyzębia ze względu na namnożenie się kamienia nazębnego, lepiej zadbać o prawidłową higienę jamy ustnej. Jej podstawą jest właściwe mycie zębów – pozornie oczywiście czynność zdaje się prosta, lecz w praktyce jest trudniejsza, niż mogłoby się wydawać. Ponieważ wiele osób jest pozbawionych wiedzy na ten temat, warto przypomnieć kilka podstawowych zasad ułatwiających dbanie o stan uzębienia.
Zacznijmy od podstaw, czyli pytania, jak często sięgać po szczoteczkę. Odpowiedź może być tylko jedna: codziennie, co najmniej dwa razy – najlepiej rano i wieczorem. Jeśli chodzi o godziny poranne, zaleca się mycie zębów po zjedzeniu śniadania, a następnie po ostatnim posiłku. Optymalny czas trwania szczotkowania wynosi minimum 2 minuty w przypadku modeli elektrycznych i 3 minuty, gdy używa się szczotki manualnej. Mycie zębów to podstawa higieny jamy ustnej, która pozwala zapobiec kamieniowi nazębnemu, a tym samym uniknąć konieczności leczenia paradontozy (zapalenie przyzębia).
Jak dbać o higienę jamy ustnej?
Równie istotna jak częstotliwości jest prawidłowa technika szczotkowania. Należy zadbać o wykonywanie efektywnych ruchów, np. okrężnych bądź poziomo-pionowych. Przed przystąpieniem do działania trzeba jeszcze dokładnie wypłukać jamę ustną, po czym można przejść do mycia, pamiętając, żeby objąć zasięgiem włosia całą powierzchnię wszystkich zębów, a także język, do którego poleca się specjalną skrobaczkę ułatwiającą higienę. Na co jeszcze zwrócić uwagę, aby zmniejszyć prawdopodobieństwo leczenia paradontozy, czyli zapalenia przyzębia wywołanego np. przez kamień nazębny?
Zdecydowanie warto przyzwyczaić się do używania nici dentystycznej, ponieważ dzięki niej można skutecznie usunąć zanieczyszczenia, których trudno się pozbyć wyłącznie za pomocą szczoteczki. Ponadto w ramach higieny jamy ustnej zaleca się jej regularne płukanie przy użyciu przeznaczonego do tego celu płynu. Niezwykle istotne są też cykliczne wizyty w gabinecie stomatologicznym, aby wykonać podstawowy przegląd i piaskowanie oraz usunąć kamień nazębny, który może być powodem konieczności leczenia paradontozy (zapalenia przyzębia).
